Cultuur Theater
Cultuur is wat wij doen. Wat wij maken. Het is niet alleen kunst.
SILVOLDE – Liet je in de afgelopen tientallen jaren in deze omgeving het woord theater vallen dan was de kans groot dat je als reactie de naam Theo Soontiëns kreeg. Dat de Silvoldenaar vanaf deze maand de nieuwe cultuurmakelaar van Oude IJsselstreek is, komt dan ook niet als een verrassing.
Door Marcel van Berkum
Vorig jaar publiceerde Oude IJsselstreek een cultuurnota met als titel ‘Cultuur smeedt de toekomst’ met een culturele visie voor de gemeente voor de komende tien jaar. In de cultuurnota staan enkele pijlers centraal. Eén ervan is de inzet van een cultuurmakelaar. De functie stond in de vacaturetekst als volgt omschreven: ‘Het doel van je werk is het stimuleren, versterken en verbinden van culturele activiteiten op lokaal niveau en het laten ontstaan van culturele initiatieven. Zo richt je je op culturele activiteiten binnen het onderwijs, het sociale domein en het veld van recreatie en toerisme. En je bevordert de exploitatie van podia, musea en kunst in de openbare ruimte. Je zorgt voor de verbinding van de verschillende partijen, spelers, ambities en ideeën.’
Cultuur
Kortom: verbinden en stimuleren. Het lijkt op het lijf geschreven van Theo Soontiëns, die dan ook is aangesteld als de nieuwe cultuurmakelaar in Oude IJsselstreek voor drie dagen in de week. “De omschrijving paste perfect”, zegt Theo. “Al was ik bij mijn sollicitatie niet overtuigd dat ik het zomaar zou worden. Er zitten tenslotte verschillende kanten aan zo’n functie. Ik heb aangegeven al op 11 december te beginnen en niet te willen wachten tot 1 januari.” Maar wat is cultuur? Het is een breed begrip. Theo verklaart het als: “Wat wij doen. Wat wij maken. Hoe wij het leven vormgeven. Het is niet alleen kunst.”
Theaterdokter
De geboren Gendringenaar studeerde dramadocent in Utrecht aan de Academie voor Expressie door Woord en Gebaar en was de afgelopen 40 jaar vanuit zijn woonplaats Silvolde in de wijde omgeving fanatiek bezig met lesgeven, schrijven, regisseren en produceren onder meer in het onderwijs. “Ik heb misschien wel 100 stukken geschreven.”
Ook nam hij het initiatief voor een jeugdtheaterschool met honderden leerlingen verdeeld over 30 groepen in de hele Achterhoek. Momenteel noemt de 66-jarige Silvoldenaar zich Theaterdokter. Hij verklaart dit als volgt: “Toen ik 65 werd dacht ik ik ga niet meer producties schrijven en samenstellen en geld bij elkaar harken. Ik wil wat gaan doen aan de vergrijzing van het vrijwilligerstoneel en ga ook weer recensies schrijven. Dat betekent veel voorstellingen bezoeken, contacten leggen en ondersteuning verlenen waar nodig. We zijn bezig met een maandelijkse video talkshow voor de makers. Ik doe dat samen met VIEP.” Het is de afkorting van Vereniging Informatie en Evaluatie Punt. Verenigingen, stichtingen en buurthuizen in Oude IJsselstreek kunnen er terecht voor gratis steun en advies.
We moeten jongeren vragen wat zij willen
Teruglopend ledenbestand
Theo vervolgt: “Het culturele verenigingsleven zucht onder een teruglopend ledenbestand. Het probleem wat in de hele samenleving speelt namelijk de vergrijzing vind je ook terug in bijvoorbeeld toneel- en muziekverenigingen en koren. Te weinig jongeren sluiten aan. Eén van de grotere uitdagingen voor de cultuurmakelaar is hoe de jeugd te stimuleren om mee te doen. Daarvoor moeten we de jongeren benaderen en vragen hoe en wat zij zouden willen.” Het speelt breed en is niet nieuw. Punt is natuurlijk ook dat vanwege opleiding veel talent uit de regio wegtrekt. Maar daarmee is het voor Theo niet klaar. Hij volgt momenteel in Utrecht een cursus om nieuwe ideeën op te doen om ledenaanwas te bevorderen.
Vel papier
“Hoe ik begin? Ik begin met stilte. Ik pak een groot vel papier en ga eerst maar eens inventariseren. Door mijn jarenlange ervaring ken ik bijna alles en iedereen op dit gebied. Dan schrijf ik op wat en wie ik nog niet ken en vervolgens maar eens kennis maken en bijpraten.” Een voorbeeld. Theo denkt dat voor toneelverenigingen onderling contact en het delen van kennis en ervaring enorm belangrijk is. “In Oude IJsselstreek zijn 14 toneelverenigingen. Die nodig ik uit om enkele keren per jaar samen te komen bij één van die verenigingen en een thema uit te werken. De eerste bijeenkomst is in januari in Westendorp.”
Toepasselijk
Soontiëns heeft inmiddels ook al overleg gevoerd met Gerk van der Wal, de nieuwe directeur van het DRU Industriepark. De cultuurmakelaar stelt dat de DRU uiteraard een belangrijk cultureel middelpunt is, maar benadrukt dat hij aan de slag gaat voor de hele gemeente Oude IJsselstreek en zich in zijn werk beslist ook zal richten op de andere kernen om lokale podia te stimuleren. Toepasselijk laat hij zich fotograferen bij het kerkgebouw in Breedenbroek dat door de inzet van de plaatselijke bevolking een dorpshuis is geworden waar de cultuur tot leven komt.
